'' ΧΙΩΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ '' . Μιχάλη Γ. Καριάμη

Σάββατο 21 Ιουνίου 2014

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΧΑΙΡΕ ΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΑ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ






Μανώλης Γ. Φύσσας

Το αφιερώνω στον Χορό ψαλτών Αγίας Μαρίνας Καλοπλύτου
Και στον  αείμνηστο δάσκαλο της ψαλτικής τέχνης
¨Λυκούργο Αγγελόπουλο¨


<<Ω Παναγιά μου Δέσποινα και του Χριστού Μητέρα
σε Σε παραδινόμαστε και νύχτα και ημέρα.>>
(Τρυφερή Ευχή της γιαγιάς μου και νομίζω των περισσότερων γιαγιάδων)

Τρεις  του απριλη 2014 ημέρα πέμπτη .
Ημουν στον  Πειραιά  κι εβγαλα εισιτήριο αεροπορικό  Σάββατο πρωι για Χίο
Ο λόγος ήταν  μέσα στο μυαλό μου ξεκάθαρος
Δεν ήθελα να χάσω την ακολουθία  του ακάθιστου ύμνου  ταξιδεύοντας  με το πλοίο προς τη Χίο
Αλλά είχα επιλέξει επιπλέον να παρακολουθήσω και την ακολουθία στην Αγία Ειρήνη στην οδό Αιόλου των Αθηνών .
Άρχοντας πρωτοψάλτης εκεί  ο Λυκουργος Αγγελοπουλος  ο δάσκαλος του καλού μου φίλου  Ηρακλή  Μαλανδρινου χορωδού και δασκάλου του χορού ψαλτών της Αγίας Μαρίνας Καλοπλύτου Χίου.
Ήθελα μάλιστα μετά από σύσταση του Ηρακλή να του δώσω γνωριμία και να μιλήσω μαζί του
Με το λεωφορείο το απόγευμα της Παρασκευής έφθασα σύνταγμα σχετικά νωρίς
Δίνοντας  έτσι χρόνο προετοιμασίας στον εαυτό μου να μπει στο χαρούμενο λαμπερό κλίμα Των χαιρετισμών Της Παναγίας,..
Αλλά και στον υπέροχο και βαθύ   ποιητικό   λόγο τους
Ψιθύριζα  κάθε τόσο
ΤΟ ΠΡΟΣΤΑΧΘΕΝ ΜΥΣΤΙΚΩΣ  λαβών εν γνώσει εν τη σκηνή του Ιωσήφ σπουδή επέστη ο ασώματος λέγων τη απειρογαμω  , ο κλινας τη καταβασει  τους ουρανούς, χωρείτε αναλλοιωτως όλος εν σοι . Ον και βλεπων εν μητρα σου, λαβοντα δουλου μορφην, εξισταμαι κραυγαζειν σοι  χαιρε νυμφη ανυμφευτε
Από την πλατεία  συντάγματος  ξεκίνησα με τα πόδια μέσα στο πολύβουο  κέντρο της Αθήνας  προς τη οδό μητροπόλεως και κατηφόρισα,  ως που συνάντησα την οδό Αιόλου
 Όταν  έφρασα στην Αγία Ειρήνη αρκετά νωρίτερα η εκκλησία ήταν σχεδόν γεμάτη.
Βρήκα  κάθισμα… και  κάθισα  ενώ στο μυαλό ταξίδευε  ο στίχος
Ορθρος φαινός χαιρε η μονη τον ηλιον φερουσα Χριστον  …. φωτος κατοικητηριον………
Όρθρος φαϊνός , λαμπερό πρωινό δηλαδή, που άρχισε να ανατέλλει μέσα μου καθώς έβλεπα να έρχεται κόσμος πολύς και ο ναός στην κυριολεξία ξεχείλισε από την ανθρωποθάλασσα..
Πλην όμως επικρατούσε μια τρυφερή ησυχία όρθρου φαϊνού που δε σ’ αφηνει να βγαλεις    μιλιά αφού τον λόγο πάνω απ’ όλα  έχει μόνο η ομορφιά του ανατέλλοντος φωτός καθώς γεννιέται η καινούργια μέρα.
Και ενώ έξω από την εκκλησία ξεψυχούσε η μέρα, μέσα ξημέρωνε το φαϊνό φως της Παναγίας στα μάτια όλων μας…….
Όλοι ανεξαιρέτως βιώναμε την ανατολή της λαμπερής  χαράς
  Ένα φωτεινό διάλλειμα  στην καρδιά  της μεγάλης σαρακοστής    Στις παραμονες των παθών.
Ήμουν μέσα στον περικαλλή ναό   κεντρικά και μπροστά με καλή οπτική επαφή και με τους δυο χορούς των ιεροψαλτών.
Στον δεξιό χορό στη μέση διακρινόταν ο άρχων πρωτοψάλτης μειλίχιος  και πράος .
Με όλους επικοινωνούσε με χαμόγελο και ήταν ολοφάνερη η τρυφερότητα η αγάπη κι ο σεβασμός όλων προς το πρόσωπο του
Η βαθειά αισθαντική φωνή του ιερέως αντήχησε  με ένα εκ βάθους καρδίας<< Ευλογητός Ο Θεός ημών………>> αρχίζοντας το ταξίδι της προσευχής μαζί με τους αναγνώστες ως << το προσταχθεν μυστικως>>  που έψαλλαν οι χοροί εναλλάξ με πολύ καθαρή άρθρωση και έντονη συναίσθηση του λόγου
Όταν ακούστηκε από τον ιερέα το άγγελμα του πρώτου στίχου <<Άγγελος πρωτοστάτης ουρανόθεν επεμφθη….. ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε>>…….
  ο Αρχάγγελος νόμιζες πως είχε βγει από την ωραια πυλη με ένα τεραστιο αναστημα που πατούσε τη γη κι άγγιζε τον ουρανό  για να αναγγέλλει από εκεί το   αιώνιο ΧΑΙΡΕ ….. ..
Κι η εικόνα της Παναγίας  που κρατούσε τον Μονογενή της  χαμογελούσε τρυφερά, ταπεινά κι απέρριπτα σαν μάννα που απολαμβάνει την αγάπη των παιδιών της σαν έρχονται  να την δουν να της μιλήσουν,… να της ανοίξουν την καρδιά τους
Κι η καρδιά της ,…καρδιά μάνας,…  μοιράζει την βαθειά την άγια  αγάπη της σιωπηλά , διακριτικά,….. βάλσαμο ελπίδας  και παρηγοριάς για κάθε κουρασμένο και καταπονημένο της ζωής.
Και σε κάθε        ΧΑΙΡΕ ΝΥΜΦΗ ΑΝΥΜΦΕΥΤΕ και σε κάθε ΑΛΛΗΛΟΥΙΑ  ο Αρχάγγελος έπαιρνε τη φωνή του από τους χορούς των ιεροψαλτών και ιδιαίτερα από τη φωνή του άρχοντα ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ που διεύθυνε συνεπαρμένος αλλά και προσγειωμένος με βαθύ σεβασμό στο ήθος και το ύφος της υπέροχης ερμηνείας των τροπαρίων που ακολουθουσαν μετά από κάθε στάση των χαιρετισμών..
Το ισοκρατημα σε άλλες τις περιπτώσεις ήταν διακριτικό υπογραμμίζοντας την άρθρωση του ποιητικού λόγου και σε άλλες πανηγυρικό προκαλώντας ανάταση ρίγος και συγκίνηση.
Ικετευωμεν οι δούλοι σου και κλινωμεν γόνυ καρδίας ημων
Κλινον το ους σου αγνη…….και σωσον τους θλιψεσει βυθιζομενους ημάς
Κι η βαθειά κι αισθαντική φωνή του ιερέως έκλεινε τον κύκλο της ομορφιάς της χαράς και της συγκίνησης λέγοντας αργά και με τρεμάμενη φωνή
………..Χαίρε τροφή του μάννα διάδοχε, χαίρε τρυφής αγίας διάκονε.
Χαίρε η Γη της επαγγελίας, χαίρε εξ ης ρέει μέλι και γάλα.
Χαίρε νύμφη ανύμφευτε…………

Η διαχρονική ομορφιά του υπέροχου ύμνου ΤΗ ΥΠΕΡΜΑΧΩ μετά το τέλος των χαιρετισμών κυριολεκτικά μας αγκάλιασε, αφού με δακρυσμένα μάτια τον έψαλλαν οι χοροί των ιεροψαλτών κι όλο το εκκλησίασμα μαζί.
Την προσευχή προς την Παναγία  <<Άσπιλε αμόλυντε……..>>  και το  <<Και δος ημιν δέσποτα……..>> έψαλλαν υπέροχα δυο παιδικές φωνές μαθητές προφανώς του μεγάλου δασκάλου
<< Την ωραιότητα της παρθενίας  σου>>
Ο υπέροχος αυτός ύμνος επιστέγασμα…. μας γέμισε  φως δυνατό κι υπέρμετρη λαμπρότητα και σαν ποίηση με μουσική και σαν ύμνος χαιρετισμός προς την Παναγία Θεοτόκο..
Εδώ η μαεστρία του δασκάλου ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ  μας ανέβασε στον ουρανό
Καθώς εκείνος στην σίγουρη αγκαλιά της Παναγιάς κοιτάζοντας αγόγγυστα προς το Σταυρό του…  τον δικό του Σταυρό ….. έδωσε για μια ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ακόμα φορά τη φωνή του στον Αρχάγγελο να ..Της πει το << ΧΑΙΡΕ Η ΚΕΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ>>
Δεν πήγα κοντά να του δώσω γνωριμία
Στάθηκα σε απόσταση και έβλεπα την δοσοληψία της αγάπης του με τους μαθητές και τους φίλους του.
Ήταν σαν να διάβαζα ένα όμορφο τρυφερό διήγημα που όταν τέλειωσε έκλεισα το βιβλίο…
Έφυγα γεμάτος με χαρά με αγάπη με φως δεν ξέρω να το περιγράψω
Κατέβηκα στον ΠΕΙΡΑΙΑ και το πρωί βρέθηκα στη Χίο αεροπορικώς
Πριν μια εβδομάδα από τώρα έμαθα πως ο δάσκαλος και άρχοντας πρωτοψάλτης ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ  18 του Μάη κοιμήθηκε στα 73 του χρόνια ……………… 41 μέρες μετά το τελευταίο του ΧΑΙΡΕ προς την Παναγιά..
Κι ελπίζω εκεί κοντά στην Παναγία… πια,   να δεχθεί τη γνωριμία  που δεν του έδωσα εδώ στην Αγία Ειρήνη των Αθηνών στην οδό Αιόλου…  μέσω της ταπεινής προσευχής μου


Μανώλης Φύσσας 20/06/2014





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου