'' ΧΙΩΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ '' . Μιχάλη Γ. Καριάμη

Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2013

Ο ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΟΥΣ




{ΣΤΟΝ  ΦΙΛΟ καπετάν ΜΙΧΑΛΗ Ζ. ΦΩΤΕΙΝΟ}









Έχουν περάσει  κάμποσα χρόνια από τότε, που μέσω των σελίδων του Χιακού τύπου, ζητούσα από τους  τότε, τοπικούς άρχοντες , να ρίξουν μια  ματιά συμπόνιας στον μισό- ερειπωμένο νερόμυλο της «Αργεντούς».  Ήταν οι εποχές που έδεναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα.  Θες  το μπερδεμένο ιδιοκτησιακό καθεστώς , θες η αδιαφορία (σύνηθες φαινόμενο) των καθ ύλη  αρμοδίων, δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Μόνο υποσχέσεις  παρατρεχάμενων και τίποτα άλλο . Ορθά ο σοφός λαός μας αποτυπώνει την περίσταση . «Λάδι πολύ, μα τηγανίτα τίποτα » Παραδομένος  στην αέναη φθορά του χρόνου και την αδιαφορία όλων μας, το μέλλον του  δεν προοιωνίζεται τίποτα το καλό και το αισιόδοξο.  Δεν υψώνω τη φωνή μου σαν φωνή διαμαρτυρίας. Γνωρίζω πως λίγοι θα με καταλάβουν και θα αναγνωρίσουν το δίκιο  του λόγου μου . 
Οι ποιο πολλοί θα πουν εδώ μας έκοψαν τα πάντα σε λίγο δε θα έχουμε ψωμί να φάμε και εσύ σκούξεις για ένα άγνωστο χάλασμα !  



Τέλος πάντων, δεν περιμένω τίποτα από κανέναν.  Όταν προ ετών είχα επισκεφτεί,  σαν προσκυνητής , των αρχαίων ιστορικών χώρων της νήσου Λήμνου, έμεινα έκπληκτος  από το τεράστιο σε μέγεθος αναστηλωτικό έργο  που  λάβαινε   χώρα σε κάθε  σημείο της ιερής γης της. Αντίστοιχα, εκείνη την εποχή στη Χίο οι εργασίες αναστήλωσης, περιορίζονταν μόνο στη Νέα Μονή και στον Ανάβατο. Δεν τολμώ να συγκρίνω το κάστρο της Μύρινας με το δικό μας. Που να γυρίσω το βλέμμα μου στις ομορφιές του Μυροβόλου νησιού μας  και να μην πονέσω; Στη Μονή Μουνδών ; Στην Παλιά Ποταμιά; Στην Παναγιά Κρίνα; Στον ξεχασμένο πύργο των Κοίλων σε αυτόν στα Δώτια ή στον Τα’ Μάρκου; Στα αγνοημένα «Μνημεία της Φύσης» μας και σε τόσα άλλα. Εδώ θα πρέπει να πω για άλλη μια φορά ένα μεγάλο ευχαριστώ στην ομάδα «Το Κάστρο της Χίου ένας χαμένος παράδεισος» και στις υπηρεσίες που χοροστατούν στις αναστηλωτικές εργασίες.  Πράγματι υπέροχο το αναπαλαιωμένο γεφύρι στην Porta Maggiore .  
Ας ελπίσω να δω , κάποτε, κάτω από τις υπέροχες  καμάρες του να υπάρχει Θαλασσινό νερό. Ας μην είμαι άδικος. Όμορφη και η εργασία προβολής και ανάδειξης  του αρχαϊκού οικισμού του «Εμπορειού». 




Τέλος πάντων, ας ευχηθούμε κάποτε, κάτω από καλύτερες οικονομικές συνθήκες, οι αρμόδιοι φορείς,  θα δείξουν την στοιχειώδη ευαισθησία για το μισοερειπωμένο κουφάρι αυτού του  μνημείου. 
Άραγε, δεν υπάρχουν λόγοι αποκατάστασης; 

Ο ευρύτερος χώρος της περιοχής του Δελφινίου

(Λαγκάδας), είναι μαγευτικός. Φαντάζομαι τον νερόμυλο αναστηλωμένο και επισκέψιμο.  θα ήταν ένα μοναδικό κόσμημα. Πηγή γνώσης λαϊκής αρχιτεκτονικής, υποδομής  μιας εποχής που χάθηκε ανεπιστρεπτί . Ο νερόμυλος της «Αργεντούς», όπως ήταν γνωστός στην Λαγκάδα , πίρε το όνομα του από την  ιδιοκτήτρια του. Τελευταία κάτοχος του ήταν η κυρά Μανταλένα (Μαρουλιώ Φωτεινού), νύφη της άμιας Αργεντούς. Λειτούργησε αδιάκοπα ανά τους αιώνες .








Έδωσε λύσεις  στα δύσκολα χρόνια της κατοχής  για όλη την περιοχή. Σημάδεψε με την παρουσία του αρκετά χρόνια μετά από την απελευθέρωση από τους Γερμανούς. Στη μακρόχρονη ζωή του, εξυπηρετούσε τα χωριά της Κυδιάντας, Λαγκάδας, Συκιάδας, Αγρελωπό , Πιτυός , ακόμα τα Καρδάμυλα και την Αιγνούσσα. Τους καλοκαιρινούς μήνες, λειτουργούσε με τη βοήθεια του νερού της παρακείμενης στέρνας.  
Ο ευρύτερος χώρος της μικρής εύφορης κοιλάδας ήταν ένας απέραντος καλαμιώνας  από τον οποίο μάζευαν το «Ψαθί» . Πολύτιμο υλικό για τις καρέκλες της εποχής.  

                                 Ο Νερόμυλος και το σπιτάκι της Αργεντούς

Ο νερόμυλος της Αργεντούς, ήταν ο συνήθης τύπος , κοινά ονομαζόμενος  «Ελληνικός ή Ανατολίτικος». Η φτερωτή του, είχε οριζόντια διάταξη, σε αντίθεση με τον γειτνιάζοντα παραλιακό , του «Κορδή» (ιδιοκτησίας Στρατή Παππά), ο οποίος ήταν «Ρωμαϊκού» τύπου, και με «όρθια» φτερωτή. Δράττομαι  της ευκαιρίας να αναφερθώ σε ένα άλλο μοναδικό μνημείο της λαϊκής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Το τελευταίο σκεπαστό «πατητήρι» της ευρύτερης περιοχής. Αυτό του Μπάρμπα Στεφανή Τσίγκου.  Πιθανά να ήταν το μοναδικό σκεπαστό της Λαγκάδας μια και οι υπόλοιποι , πανταχόθεν, διάσπαρτοι «πάτοι» ήταν σαν μικρές στέρνες και ασκεπείς.        

                                           Ο "Πάτος"  του Μπάρμπα Στεφανή 


Παλιότερα, με δική μου πρωτοβουλία, είχα καλέσει στην περιοχή τους καλούς φίλους κκ. Γιάννη Μακριδάκη – Εκδότη του υπέροχου περιοδικού «ΠΕΛΙΝΝΑΙΟ» ,καθώς και τον καλλιτέχνη φωτογράφο  Τάκη Γελέ, ώστε να προβάλουν ο καθένας με τον τρόπο και την τέχνη του , αυτό το αρχιτεκτόνημα. Θεώρησα υποχρέωση μου, να γνωρίσω αυτή την πολύτιμη  κληρονομιά μας  στους καταξιωμένους Ηρακλειδείς  και ερευνητές του Χιώτικου πολιτισμού και αδερφικούς φίλους μου Δημήτρη Μελαχροινούδη, Βαγγέλη Ρουφάκη και Μανώλη Φύσσα. Στις κατά καιρούς επισκέψεις μου , συνάντησα ζωγράφους ή εραστές της  φωτογραφικής τέχνης να περιδιαβαίνουν απαθανατίζοντας, καθένας με την προσωπική του αντίληψη το ερείπιο και τον όμορφο τόπο. Δυστυχώς από έλλειψη προβολής και  γνώσης, το ευρύ κοινό αγνοεί την  ύπαρξη της ιστορίας αυτού του προικισμένου από τη φύση τόπου. 
Αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν την ύπαρξη του σεπτού ιερού του Έλληνα Θεού του Φωτός και της Αρμονίας  σε αυτό τον ήρεμο και ασφαλή όρμο;  Προστάτης των ναυτιλλομένων ο «Δελφίνιος Απόλλωνας ». Ήταν ποτέ δυνατόν να μην υπήρχε ναός του στο κατ  εξοχήν ναυτικότερο νησί του Αιγαίου μας; Να από πού έλκει την ονομασία του το για τους ντόπιους «Δερφίνι». Αλήθεια πόσοι από τους συμπατριώτες μας γνωρίζουν  για την παρακείμενη «Ρωμαϊκή Έπαυλη». Την σπηλιά του Μώρου ή τους θρύλους του υπερασπιστή Κωνσταντή Αγγελικούση; Αλήθεια πόσοι έχουν διαβάσει τις αμέτρητες περιγραφές των ξένων στο βιβλίο «Η Χίος παρά τοις γεωγράφοις και περιηγηταίς » (1944);  Μια περιγραφή του  EDWAERD DANIEL CLARKE (1801),  αναφέρει : «Εκ τεμαχίου λάβας ομοίου προς τον λίθον , τον οποίον έπληξε ο Μωυσής εν τη ερήμω , εκρέει  άφθονος ρύαξ  όστις  χρησιμεύει  εις το να γυρίζει μύλον». 




Εκτενής αναφορά για τους νερόμυλους του Δερφινιού, υπάρχει στο υπέροχο βιβλίο  «Ο κύκλος που έκλεισε»  (1992)της περιβαλλοντικής ομάδας Γυμνασίου Βροντάδου  υπό  την γενική επιμέλεια της εκλεκτής  φιλογόγου και  συμπατριώτισσας μας κ. Στέλλας Τσιροπινά.                             
Τελειώνοντας  το άρθρο μου, θέλω να πω ότι  : Δεν ελπίζω πια τίποτα.  Θα το επαναλάβω για μια ακόμα φορά  «Δυστυχώς, σε αυτή τη πατρίδα ζούμε». Αποδέκτες της οργής μου, όλοι αυτοί που μας έσυραν σε αυτή την κατάντια. Να ζητήσω βοήθεια, προστασία ή κατανόηση από τις αρχές του τόπου μας ή της μεγάλης μας πατρίδας , γνωρίζω εκ των προτέρων ότι δεν θα έχει σήμερα κανένα αποτέλεσμα. Να αποταθώ σε Συλλόγους ή περιβαλλοντολογικές οργανώσεις , εκ προοιμίου γνωρίζω ότι δεν έχουν  ούτε δύναμη, ούτε    θέληση. Μη μου πει κανείς για τους έχοντες και κατέχοντες του νησιού μας .....Αυτοί ένα θεό μόνο γνωρίζουν και δε θέλουν να το χάσουν .... Το χρήμα.




Βλέπω τα χελιδόνια να φεύγουν, χωρίς να μπορώ να κάνω οτιδήποτε για να τα σταματήσω. Ακριβώς έτσι, ανήμπορος θα βλέπω  να χάνει το νησί μας, ένα ακόμα μνημείο λαϊκής αρχιτεκτονικής. Όμορφος μα πολύπαθος ο τόπος μας. Δυστυχώς αδιαφορία και ανέχεια διαγράφουν άλλο ένα στοιχείο της ακριβής κληρονομιάς μας. Δεν προβλέπω ούτε προλέγω την καταστροφή του. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Ακολουθώντας το αέναο διάβα των ημερών , γνωρίζω πως σε λίγο θα σκαλίζω ή θα βλέπω μόνο  ερείπια κτισμάτων πεσμένα χαμέ. Αδύναμος για οτιδήποτε, το μόνο που μου μένει είναι να κλαίω απαρηγόρητα για το όνειρο που δεν κατάφερα να σώσω.



Ένα από τα χαμένα όνειρα μου .....


Μιχάλης  Γ. Καριάμης
Συνταξ. Πλοίαρχος Ε. Ν. 














15 σχόλια:

  1. Σχόλια μέσω Facebook : ΜΑΝΩΛΗΣ ΦΥΣΣΑΣ
    οι εικόνες του μαύρου άσπρου χρωματίζονται με τον όμορφο λόγο και τη ζεστή αφήγηση του ταπεινού εργάτη της εξιστόρησης της αποκάλυψης και της μεταλαμπάδευσης προς όλους με τα ανοιχτά μάτια και αυτιά μικρούς και μεγάλους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φίλε μου ... Όλοι '' Μεγάλοι'' και ''μικροί'' έχουν ανοιχτά μάτια και αυτιά ....Δυστυχώς , ειδικά οι "Ταγοί" μας κάνουν πως δεν Ακούν και Βλέπουν ....Γιατί δεν θέλουν ή δεν τους μένει καιρός να Ακούσουν ...Να δουν και να πάρουν αποφάσεις .....Περί άλλων τυρβάζουν .....!!!!

      Διαγραφή
  2. Σχόλιο μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
    Από :Georges Panayotopoulos
    Προς : Μιχάλη Γ. ΚΑΡΙΑΜΗ

    Σήμερα 11 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014, στις 5:04 μ.μ.

    Αγαπητέ μας κύριε Καριάμη,

    Ευχαριστούμε πολύ για τις ωραίες ευχές σας καθώς και για όλα τα κείμενά που έχετε την καλωσύνη μα μας στέλνετε.
    Εκτός από τη λογοτεχνική ομορφιά που παρουσιάζουν με την αριστοτεχνική χρήση της γλώσσας, τη χιώτικη ντοπιολαλιά και τις ωραίες φωτογραφίες-εικόνες που τα συνοδεύουν,εκφράζουν τον αγώνα και την βαθιά και ειλικρινή αγωνία σας για τον πλούτο και τα μνημεία της παράδοσής μας που δυστυχώς χάνεται από την αδιαφορία εκείνων που έχουν την υποχρέωση να την κρατήσουν ζωντανή.
    Να είστε όμως σίγουρος πως η φωνή σας δεν βοά μόνω εν τη ερήμω...Κι εμάς συγκινείτε και άλλους πολλούς προβληματίζετε.
    Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε και το τελευταίο όμορφο κείμενό σας για τον Μύλο της Αργεντούς καθώς μάθαμε πολλά ενδιαφέροντα και ωραία που δεν ξέραμε...

    Ευχόμαστε να περάσετε μια Ευλογημένη Μεγάλη Εβδομάδα και ένα Χαρούμενο Πάσχα !

    Ο Χριστός να χαρίζει υγεία και κάθε αγαθό σε σάς και σε όλη την οικογένειά σας !

    Με πολλή εκτίμηση
    Γεώργιος Παναγιωτόπουλος
    Μαρία Παναγιωτοπούλου Κασσιώτου και
    τα παιδιά μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πόσο χαίρομαι να μαθαίνω και πόσο λυπάμαι που δεν γνώριζα.....Για όλους τους παραπάνω λόγους που αναφέρατε δεν πρόκειται να αναγνωριστεί η αξία του νησιού μας.

    Sofia Georgouli

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αδιαφορια η παγια τακτικη καποιων?
    Πολλα και παραξενα γινονται στη Χιο καπετανιο.
    Αλλα, το εχω ξαναπει. Εφυγαμε εμεις κι εμεινανε οι βαβραροι.

    Markos Mavris

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. δημητρης τσακαλης - - - ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΚΟΣΜΗΜΑ ΤΟ ΕΧΩ ΔΗ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Δικιο εχετε για αυτο με ευαισθησια και με αναγκη υπενθυμισης ελπιζουμε ολα αυτα να διεγειρουν την μνημη καποιων να επιβαλλουν σκεψεις και να αγγιξουν την καρδια τους ωστε να την ωθησουν σε αποφασεις εμπρακτες.Μηπως ενα τετοιο μνοιμειο κοσμημα δεν ειναι και το Λωβοκομειο μεσα στην πολη μας . Και στοιχειωνει τοερωτημα την συνειδηση ολων μας εγκαταλειψη η αδιαφορια

    Βιργινία Σίμου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Οντος δεν ιναι καθολου ασχημη
    ιδαια γιατι για τους νεους
    ιναι παραξενο
    καλη συνεχεια καπετανιο μας.

    Δημητρης Κουτσουρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Τι κρίμα να χάνονται τέτοιοι θησαυροί και να χάνουν τα θεμέλιά τους οι ρίζες μας....

    Θεανώ Ξεντέ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Θα ήθελα εδώ να αναρωτηθώ με πόνο ψυχής, μια και αναφέρατε το χωριό του Ανάβατου, ποιοί ήταν οι πανέξυπνοι αρχιτέκτονες και μηχανικοί που κατά την αναστήλωση έβαλαν κεραμίδια σε αυτά τα σπίτια που η ιστορία τους τα θέλει πανομοιότυπα με τον Ιερό βράχο που τα φιλοξενεί.

    Eirini Kariami

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. καπετάν Μιχάλης Καριάμης προς Eirini Kariami...Μεγάλο το δίκιο σας ...Δυστυχώς σε αυτή την πατρίδα με αυτούς τους ανθρώπους ζούμε .....!

      Διαγραφή
  10. όπως τελειώνεις ,..όνειρα που δεν μπορούμε να σώσουμε κ´ομως επιμένουμε ,...,,ίσως μια
    μέρα κάποιος ευαισθητοποιηθεί
    ,....άραγε θα διαβάσουν να πουν
    κάποιος κάποτε προσπάθησε
    ..πόνεσε για το καλό της γης ετούτης .....!!!

    Eugenia Evangelinos ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Eugenia Evangelinos   Δυστυχώς έχει τόσα προβλήματα ο κόσμος που για τέτοια θέματα σφυρίζει αδιάφορα και δεν δίνει σημασία ...Δεν μπορώ να σου πω πόσες υποσχέσεις και <>, έχω εισπράξει από τους ... αρμόδιους ..Πολύ λάδι μα...λουκουμάδες τίποτα ...!!!!

      ΜΚαριάμης

      Διαγραφή
  11. Είναι ακατανόητο το γεγονός ότι τα μνημεία δεν διατηρούνται και ότι, ως εκ τούτου, η κληρονομιά χάνεται. Καταλαβαίνω πλήρως τις ανησυχίες σου Mixalis καπετάν Μιχάλης Kariámēs

    Doortje van Lieshout

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δυστυχώς στην Ελλάδα ζούμε ..Εδώ κάθε πέτρα . Κάθε ναός - Κάθε δρόμος - Κάθε στιγμή είναι πολυέξοδη ιστορία σε μια χώρα, οικονομικά ρημαγμένη ...!!!

      ΜΚαριάμης

      Διαγραφή